In carcere

“Als je er bent moet je ze maar meteen afmaken,” zei Torti toen we naar de piastrellista in Broni reden om de vloertegels voor de hal beneden uit te zoeken. Ik wist niet goed in te schatten of Torti het nu meende wat hij zei, of niet. Het is een grapjanus, van wie je soms niet weet of het hem luim of ernst is. Bovendien hebben sommige Italianen (en waarom Torti niet?) een voorkeur voor drastische ingrepen als het om bestrijden van de misdaad gaat. Daarin verschillen ze overigens niet van sommige Olandesi zoals jullie wel weten.
Torti reageerde op mijn mededeling dat het Gospelkoor die zondag ging optreden in de gevangenis van Pavia. Dat optreden stond al lang op het programma, maar ik was het al weer bijna vergeten toen Gilberto en Simone afgelopen woensdag lieten weten dat het eindelijk zo ver was.

Het is niet makkelijk om in Italië een gevangenis binnen te komen. De simpelste manier is natuurlijk om een oud dametje te beroven of een ander reato (misdrijf) te plegen, maar dan loop je meteen weer het risico dat je er voor langere tijd vastzit. En dat was natuurlijk ook weer niet de bedoeling!

In november al was ons gevraagd een kopie in te leveren van de documenti, het identiteitsbewijs dat iedere Italiaan, en wij nu dus ook, altijd bij zich moet hebben. Onze antecedenten zouden worden nagegaan en er zou worden uitgezocht of wij wellicht snode plannen hadden om de gevangenen te voorzien van vijlen, stimulerende middelen of andere nuttige informatie, of dat wij wellicht mafia contacten hadden. Blijkbaar waren we allemaal zuiver op de graat want deze zondag waren we welkom om de bajesklanten wat spiritueel bij te staan met ons gospelklanken.

Zondagmorgen om 8.45 werd er voor de poort van de gevangenis verzameld. Het concert begon om 11.00 maar de procedure om binnen te komen zou veel tijd in beslag nemen. Allereerst natuurlijk de documenti! Alles werd ingenomen en door de portiers nauwkeurig vergeleken met een lijst van te verwachten bezoekers. Er was even verwarring: de namen op de lijst kwamen niet overeen met onze documenti. Er bleek die dag nog een andere groep komen (voor wat wisten we niet), maar na wat zoeken werd de lijst met onze namen gevonden en kon het afchecken beginnen. Nadat was vastgesteld dat we er allemaal waren, kregen we de papieren terug en mochten we de slagboom passeren. Onder leiding van een bewaker marcheerden we achter elkaar het terrein over richting de grote poort. Daarnaast was een kleine deur met daar achter een poortje met een metaaldetector. Een voor een moesten we dat passeren en vervolgens ons identiteitsbewijs inleveren. Dat kregen we voorlopig niet terug. Nadat we nog eens gevisiteerd waren en alle mobieltjes, tasjes etc. in kluisjes waren opgeborgen, mochten we de poort naar het binnenterrein passeren. Pas op dat moment werd je er goed van bewust dat je in een gevangenis binnenging. Een grijze, metershoge betonnen muur omringt het terrein. De poort waar we net doorheen waren gekomen is de enige toegang. De gevangenis zelf is een bakstenen gebouw van 4 verdiepingen hoog met kleine gebarricadeerde ramen, waarvan we aannamen dat er achter elk ervan een gevangene zat.
Een aantal bewakers bracht ons naar een vrijstaand gebouwtje waar de kapel en de toneelzaal zich bevonden. Eenmaal binnen was keus óf de kapel in, óf in de toneelzaal blijven. Even naar buiten om een sigaretje te roken, zoals sommigen van ons gewend zijn, kan niet meer. De deur gaat op slot en er staan bewakers binnen en buiten.

Opeens dringt het goed door: je bent opgesloten en al zou je het nu willen, eruit kun je niet. Enkelen van ons zeiden later dat ze dat een benauwende ervaring vonden. Even later werden de gevangenen binnengebracht. Het was een gemengd gezelschap van alleen mannen (de vrouwengevangenis van de provincie Pavia staat in Voghera), jong en oud. Als je naar hun gezichten keek, vroeg je je onwillekeurig af, wat hij of hij op zijn kerfstok had. Er zitten potige kerels tussen, type kick-bokser, die best wel eens iets geweldadigs gedaan kunnen hebben (?), maar er was ook een frêle oud mannetje. Een witte boorden crimineel? Aan de zijkanten en in het middenpad stonden de bewakers om iedereen in de gaten te houden.

Ons optreden slaat aan. Er wordt enthousiast meegeklapt als dat in de gospel past. En onze soliste uit Kameroen, Ngum Njende had veel succes met haar emotioneel gezongen “Amazing Grace”. De zaal barstte al in applaus los toen ze amper twee regels gezongen had!
Na afloop weer onder begeleiding naar buiten. Documenti terugnemen, en de cellulari en tasjes uit de kluisjes verzamelen en weer de slagbomen door naar de parkeerplaats. De foto die we na afloop buiten voor de poort wilden maken, was niet toegestaan. Vandaar dat we jullie geen beelden kunnen laten zien van ons succesvolle optreden.

Omdat het inmiddels alweer dik mezzogiorno was en tijd voor de pranzo, besloten we deze activiteit van het Gospelkoor ‘Ticinum’ met een gezamenlijke lunch in een restaurant vlak om de hoek bij het cimeterio ofwel begraafplaats van Pavia. Overigens alleen maar daar omdat er altijd voldoende parkeerruimte is!

Op het moment dat ik deze bijdrage post, wordt er hier beneden door de mannetjes van Torti weer driftig gehakt, gehamerd, gesloopt, en wat al niet meer. De trap wordt eindelijk geplaatst en de openingen voor de terrasdeur en het extra raam in de keuken worden gemaakt. Er zit weer schot in de verbouwing! O ja, en het zonnetje schijnt ook weer zo lekker dat Stef alvast weer is begonnen met een stukje tuin!