Italiaanse Toestanden - Emigratieverhalen


woensdag 31 januari 2018

Bulldozerkip of scharrelmachine?

Giuseppe stond van een afstand te gebaren. Hij beeldde een fles uit. Uiteraard wilden wij graag wijn bij het eten! De vraag die meer gerechtvaardigd zou zijn, was of we eten wilden bij de wijn ;-). Maar nee, natuurlijk aten we graag een pizza hier bij Osteria La Versa, een van de betere adressen voor dit meest Italiaanse van alle Italiaanse gerechten. Giuseppe bedoelde dit echter allemaal niet. Hij wilde weten of we weer dezelfde wijn wilden die we de laatste keren steeds genomen hadden. En dat wilden we want die rode Bonarda was ons erg goed bevallen.

Jarenlang (zijn het echt al jaren? Even terugrekenen: ja, het zijn al jaren, il tempo corre) schonk Giuseppe, de sympathieke cameriere van de osteria ons iedere keer als we er kwamen een andere rode wijn. Wel steeds de bruisende boeren-Bonardawijn maar telkens van een ander wijnbedrijf. De resultaten waren wisselend, meestal was de wijn gewoon lekker, soms zat er een tussen die te scherp, wrang, zuur of bitter was. Giuseppe had nog jaren door kunnen gaan met deze voorstelling (er zijn honderden wijnmakers in de Oltrepò) ware het niet dat hij een paar maanden geleden midden in de rode roos schoot. Alleen al de kleur van de Bonarda die hij toen uitschonk, was onweerstaanbaar. Een diep-purperen, bijna zwarte bruiswijn vulde gulzig onze glazen. Die moest wel lekker zijn, dachten wij meteen. En dus was hij lekker, want de weg naar de maag van de echte enonauta gaat via het oog.

Wij knikten dus enthousiast van ja op Giuseppe’s gebarentaal. Graag die Bonarda van Cantina Fratelli Agnes weer! De cantina kenden we al veel langer, ook vanwege de op ons ietwat vreemd overkomende naam (de broers Agnes?), maar op deze bonarda had Giuseppe ons dus attent gemaakt. Campo del Monte heette hij. We moesten maar eens bij het wijnbedrijf langsgaan om een paar doosjes in te slaan, dachten we iedere keer, om het vervolgens niet te doen. Osteria La Versa was altijd dichterbij en lag (gevaarlijk!) op de route naar het dorpje Rovescala waar de gebroeders Agnes hun lekkere Bonarda produceerden. Een goede plek dat Rovescala want het is het oudste wijnproducerende dorp van de streek met de vroegste schriftelijke getuigenis uit 1192.

Het belangrijkste, de wijn, was geregeld. Wat bracht ons de menukaart? Sinds een week of zo was die vernieuwd en we zagen dat er gerechten op stonden die we nog niet eerder gezien hadden. En doordat namen van gerechten in een vreemde taal de moeilijkst te leren dingen zijn, voelden we ons weer even beginners in het Italiaans. Wat was bijvoorbeeld gallinella ruspante? Het was vast een kipachtige, maar ruspante? Een ruspa was een bulldozer, dat wisten we nog uit de tijd dat onze aannemer Torti (still going strong, 81 jaar inmiddels) ermee over onze parkeerplaats en door onze tuin tekeerging. Dus bood het menu uitzicht op een ... bulldozerkip? De Italiaanse variant van een plofkip? Dat nooit! We vroegen raad aan Giuseppe.


Het was duidelijk de avond van de gebarentaal want ook nu wist Giuseppe niet beter dan wat handbewegingen te maken om het ons uit te leggen. Het ging inderdaad om een kip maar wat beeldde zijn hand uit? Die scharrelde maar wat heen en weer over een denkbeeldig terrein. Scharrelen? Scharrelkip, dat was het natuurlijk! Precies het tegenovergestelde van een plofkip. Maar dan was een bulldozer dus een scharrelmachine? Zou je niet zeggen als je destijds het resultaat van Torti’s gescharrel zag. In Italië hadden ze dus ook scharrelkippen. Weer iets geleerd. Maar wat zou een plofkip in het Italiaans zijn? Pollo gonfiabile? Pollo bum? Wie weet het?

PS
Ik ontdekte dat er ook maschi ruspanti bestaan, scharrelmannen! Begin jaren '70 is er een Italiaanse film over gemaakt. Toch maar eens beter om me heenkijken hier. Of geeft u de voorkeur aan een bulldozerman die met gespierde armen de stuurknuppels van het stoere graafapparaat bedient?


maandag 8 januari 2018

Forza Milan


Roberto is een echte fan van AC Milaan, ’il Milan’, zoals hij de club noemt. Het voormalige speeltje van Silvio Berlusconi (het is sinds vorig jaar in schimmige Chinese handen) aanbidt hij al van ruim voor de tijd van Gullit en Van Basten. Sinds ik weet hoe fanatiek hij is, tegen de stroom in want de club maakt de laatste jaren niet veel meer klaar, stuur ik hem wekelijks een appje met een tekstformat dat luidt: „Forza [komende tegenstander van AC Milaan]” Gewoon, omdat ik een plaagstootje uitdelen leuk vind. Meestal krijg ik een emoji terug: een opgestoken middelvinger. En sinds kort zelfs een foto van zijn eigen middelvinger: het dik in het verband zittende ledemaat dat hij er onlangs bijna afgezaagd heeft. Een andere favoriete treiteractie van mij is om Roberto eraan te herinneren dat AC Milaan nu communistisch is (zelf stemt hij altijd op Berlusconi).


Toen Nico een tijdje terug vertelde dat hij wel altijd naar de samenvattingen van het Nederlandse voetbal keek maar nog nooit een wedstrijd echt had bijgewoond, zag Roberto zijn kans schoon. Zelf was hij al twintig jaar niet meer naar het stadion geweest (het huwelijksleven vraagt soms zware offers) terwijl hij toch vroeger een van de echte tifosi, supporters was. „We moeten samen een keer gaan,” riep Roberto enthousiast, „Andiamo?” Het leek ons wel leuk en een dag of wat geleden bestelden we samen via internet kaartjes voor de wedstrijd AC Milaan - Crotone. Tot hilariteit van Roberto had Nico recht op ouwelullenkorting: diens kaartje kostte 20€ terwijl wij, jongeren, maar liefst 35€ moesten neertellen. Opgewekt ging Roberto naar huis, ook omdat AC Milaan van de laaggeklasseerde (mafia?)club uit Calabrië zeker zou gaan winnen. Hij zat nog niet in zijn fauteuil of tingeling daar was mijn appje al: „Forza Crotone!” Middelvinger terug.


Gisteren was het zover: we gingen echt voetbal kijken! Live! Al,vivo! Roberto was extra blij want de sfeer thuis was, zacht uitgedrukt, niet optimaal. Ondanks herhaalde bezweringen harerzijds dat ze geen nieuwe mobiele telefoon als kerstcadeau wilde, had Roberto er toch een voor Antonica besteld. En die had hij haar juist gisteren pas kunnen geven doordat de bezorging door Amazon was misgegaan en hij dus dertig dagen had moeten wachten. Een verlaat kerstcadeau dus, maar Antonica was furieus dat hij dus toch een mobiel besteld had en weigerde het geschenk aan te pakken. Ze was laaiend dat Roberto toch tegen haar zin had gehandeld. „Quando si arrabbia diventa una furia. Als ze zich boos maakt, wordt ze een furie,” verzuchtte Roberto. Hij weet het aan Antonica’s Sardijnse temperament. Een uitstapje naar Milaan was dus een niet onwelkom excuus om even het huis te ontvluchten.

Oorspronkelijk wilde Roberto al om elf uur ’s ochtends willen vertrekken maar dat hadden we weten te verschuiven naar twaalf uur. De wedstrijd begon om drie uur en hoewel we natuurlijk wel wat tijd wilden hebben om voor de wedstrijd wat rond te kijken, leek het ons niet nodig om er uren van te voren al te zijn. Waarom wilde Roberto zo vroeg op pad? Was hij voor zijn eerste bezoek in twintig jaar warempel zenuwachtig, zo nerveus als de eerste beste ragazzino, jongen die met pappa mee mag naar het grote stadion? Hij zou het nooit toegeven, maar hij rookte wel opvallend veel sigaretten onderweg terwijl hij die ochtend nog had beweerd dat hij veel minder rookte. Uiteraard kon ik het niet laten om hem in de auto te bestoken met prikkelende opmerkingen over het slechte presteren van zijn lijfclub. Hoelang zou de met veel bombarie binnengehaalde ex-international Gattuso het als trainer volhouden? Misschien zou hij na de (onvermijdelijke) nederlaag van vanmiddag zijn biezen al mogen pakken, als achtste trainer in drie jaar? En hadden we niet beter een week later kunnen gaan, want dan speelde Inter Milaan als medegebruiker van het stadion thuis? Dan zagen we tenminste goed voetbal. „Vai a cagare!” bromde Roberto.


Nog ruim voor twee uur waren we al bij het stadion. We passeerden een ongelooflijk aantal controles (nog meer dan op een vliegveld) en belandden op een plein met een onafzienbare colonne eet- en souvenirkramen. We aten een broodje (focaccia, piadina) en kochten twee waterflesjes. Die laatsten mochten alleen zonder dop het stadion in, zo bleek bij alweer een controle, want anders zou je zo’n flesje als projectiel kunnen gebruiken. Aan alles leek, waarschijnlijk na schade en schande, gedacht! We kochten ook twee AC Milaan shawls, ter camouflage. Zo opportunistisch zijn we wel. „Forza Crotone,” riep ik richting Roberto terwijl ik de shawl voor mijn mond hield. „Non esci vivo, je komt hier niet levend uit,” lachte de diehard Milan-fan.


Het stadion zag er van buiten imposant uit maar toen we naar boven klommen om de tweede ring te bereiken, zag ik overal slordige bundels onbeschermde elektriciteitsdraden liggen. Hoe komen we weg als er brand uitbreekt? dacht ik angstig. Een brandplan met nooduitgangen zag ik niet, brandblussers evenmin. En terwijl je in elk Italiaans theater struikelt over de vigili del fuoco, was hier geen brandweer te bekennen. Gelukkig regende het al de hele dag! We hadden zitplaatsen met mooi zicht maar het was wel erg krap bemeten. Gelukkig dat het stadion niet uitverkocht was, anders zou ik er wel een beetje claustrofobisch van zijn geworden. Roberto maakte het niet uit, hij had kippenvel gekregen bij de aanblik van het speelveld en de tribunes met tifosi. Overal hingen spandoeken van de fans uit Turijn, Bologna etc. Er was ook een vak met een spandoek met de tekst „Berlusconi” maar gek genoeg (?) zat daar niemand, zag ik, een  observatie waar ik Roberto fijntjes op wees. „Mwah,” was zijn nonchalante reactie. Hij maakte zich drukker om de wedstrijd.



Vanaf onze positie zag het veld er veel kleiner uit dan het op tv altijd leek. Maar paradoxaal genoeg maakte het nog steeds een vrij lege indruk toen de tweeëntwintig spelers erop stonden. En bij een uittrap van de keeper gingen ze ook nog eens met zijn allen op een kluitje staan, een heel raar gezicht! Je zag nu wel heel goed dat voetbal echt een positiespel is: voetbal is helemaal geen oorlog maar schaken. Wat ging het trouwens langzaam, het leek wel slow-motion. Wat niet wegnam dat je regelmatig iets miste: waarom lag die speler opeens op de grond? Wat was er gebeurd? Niet gezien. En uiteraard: geen herhalingen! Tot grote frustratie van Roberto werden er twee goals van AC Milaan afgekeurd, volgens hem onterecht natuurlijk, maar wij hadden geen idee waarom. Dat Roberto fanatiek was en meer gespannen dan hij wilde toegeven, bleek uit zijn reactie op de scheidsrechter bij ’foute’ beslissingen. Hij schreeuwde hard mee met de hele tribune van Milanisti. Ook de aanwezige kinderen leefden volop mee: bij elke aanval van Milaan hoorde je de hoge stemmetjes „Dai! Dai! Kom op! Kom op!” gillen.


Milaan won, dus trainer Gattuso mag nog even blijven. En Roberto was tevreden. Ze hadden niet slecht gevoetbald volgens hem. Milaan steeg weer een paar plaatsje op de ranglijst maar kwalificatie voor de Champions League zat er waarschijnlijk weer niet in. Thuis stapte Roberto zuchtend uit: hij moest de confrontatie met zijn temperamentvolle echtgenote weer aan. Ik zocht thuis gelijk even op wat de volgende tegenstander van AC Milaan zou zijn. Cagliari, Sardinië! Tingeling, „Forza Cagliari!” Tingeling, „Vai a cagare!”

Meer leuke verhalen lezen? Koop "Italiaanse Toestanden" deel 1,2 én 3! 
Zie http://italiaanse-toestanden.duepadroni.it
 




http://italiaanse-toestanden.duepadroni.it

dinsdag 2 januari 2018

Camminata

Sinds kort heeft de gemeente Montecalvo Versiggia een officiële wandelkaart! Niet op haar moderne website (daar staat nog gewoon de oude meuk) maar op heuse, grote panelen die op verschillende plekken zijn neergezet. Vlakbij ons staat ook zo’n bord met wandelroutes en ik enkele routes kwamen mij bekend voor: die hadden wij zelf ontwikkeld toen we hier kwamen wonen. Heeft de gemeente die van onze website ’geleend’? Ach nou ja, wat maakt het uit. Gister op de eerste dag van 2018 was het zulk heerlijk fris en zonnig weer dat ik besloot om maar eens van de wandelingen te gaan maken. Joia ging, al dan niet vrijwillig, mee. Niet een van de onze maar nummer 11, de langste die helemaal naar Frazione Crocetta, het centrum van Montecalvo leidt en vandaar over Bagarello terug gaat. Waar begon ik aan? Gelukkig had ik mijn mobieltje bij me en zou ik de hulptroepen thuis kunnen laten aanrukken als ik halverwege mocht instorten. Maar dat gebeurde niet. Pas thuis, na tweeënhalf uur, kwam ik erachter, door de route in te voeren op de GPSies.com website, dat ik 10,77 km gelopen had!


Het was de moeite meer dan waard. Je ademt flink wat frisse lucht in (op de heenweg zijn mij welgeteld twee! auto’s gepasseerd), het zonnetje warmt je gezicht en het hondje trekt je de berm en de sloot in ... De hele route liep Joia met haar neus op de grond om alle geuren op te snuiven. Net een harige stofzuiger. Ik genoot van de prachtige vergezichten en betreurde de schade die de zware ijzel van een week of wat geleden had aangericht: afgebroken takken, ingestorte struiken. Heerlijk. En er zijn nog tien andere routes! Voor wie in alle rust relaxed wil wandelen in een prachtige omgeving: kom naar Villa I Due Padroni!

De hier beschreven route staat samen met verschillende andere op GPSies.com.